این اولین مطلب در بخش سرمایه اجتماعی و شبکه اجتماعی است. در بررسی سرمایه اجتماعی تقسیم‌بندی‌های مختلفی ارائه شده است که هر یک به فراخور هدف محقق و نظریه‌پرداز در پی آشکارسازی ابعاد خاصی از این مفهوم بوده‌اند. در این مطلب به تقسیم‌بندی سرمایه اجتماعی به آشکار و پنهان و مبتنی بر آن شبکه‌های اجتماعی آشکار و پنهان پرداخته‌ایم.

در یک تعریف ساده می‌توان گفت، سرمایه اجتماعی مفهومی جامعه‌شناختی است که به ارتباطات درون و بین شبکه‌های روابط اجتماعی اشاره دارد.(منبع تعریف) در جامعه‌شناسی سرمایه اجتماعی، حمایت و نفع اقتصادی و یا جمعی‌ مورد انتظاری است که از تعاملات و ارتباطات و همکاری میان افراد و یا گروه‌های اجتماعی حاصل می‌شود. (منبع)

یکی از دسته‌بندی‌هایی که در زمینه سرمایه اجتماعی طرح شده است تقسیم آن به سرمایه اجتماعی آشکار[۱] (ESC) و پنهان[۲] (ISC) است که مبتنی بر آن به تمایزات میان شبکه اجتماعی آشکار (ESN) و شبکه اجتماعی پنهان توجه گردیده است، شبکه اجتماعی پنهان[۳](IAN) مبتنی بر نسبت دادن‌های محقق و یا بر اساس تفکرات و نظرات محقق و مفسر که صفت‌های مشابه بین افراد را کشف و تفسیر می‌کند مشخص گردیده و بدین طریق محقق شبکه اجتماعی بالقوه را ترسیم می‌کند که هم‌اکنون در میان کنشگرانِ گروه مورد بررسی، برقرار نیست. یک ارتباط آشکار، افراد را بر اساس یک رابطه کاملا مشخص مرتبط می‌کند که با صفت‌هایی نظیر «دوستِ فلانی»، «همکارِ فلانی» مشخص می‌شود، افراد از این ارتباط در بین خود آگاه هستند. یک ارتباط پنهان یا ضمنی افراد را بر اساس شباهت‌های نسبی و نه چندان کامل یا مشابهت‌های ارثی مثل عادت‌های مشابه، علایق مشترک و… ربط می‌دهد؛ و این افراد ممکن است از این نوع شباهت‌های رفتاری، علاقه‌ای و نگرشی در میان خود آگاه نباشند. شبکه‌های ساخته شده مبتنی بر ارتباطات نوع اول را آشکار و شبکه‌های مبتنی بر ارتباطات نوع دوم را ضمنی یا پنهان می‌نامند.

منبع: http://www.onlinesna.com/