تعريف و انواع روايي

روايي اصطلاحي است كه به هدفي كه آزمون براي تحقق بخشيدن به آن درست شده است، اشاره مي‌كند. لين و گرانلاند (2000) روايي را به صورت يك ارزشيابي از كفايت و مناسبت تفسيرها و استفاده‌هاي نتايج سنجش تعريف كرده‌اند. كاپلان و ساكوزو (2001) گفته‌اند: روايي را مي‌توان به صورت توافق بين نمره‌ي آزمون و كيفيتي كه قرار است اندازه بگيرد، تعريف كرد.


بنابر آنچه گفته شد، آزموني داراي روايي است كه براي اندازه‌گيري آن‌چه مورد نظر است، كافي و مناسب باشد. براي مثال، يك آزمون پيشرفت تحصيلي رياضي كلاس پنجم دبستان، درصورتي يك آزمون روا است كه محتوا و هدف‌هاي آن درس را به‌خوبي اندازه‌گيري كند و به‌جز يادگيري دانش‌آموزان از آن درس، چيز ديگري را شامل نباشد. آزمون‌هاي مورد استفاده در آموزش و پرورش و روانشناسي داراي سه هدف عمده هستند كه به سه پرسش زير پاسخ مي‌دهند:

1-   آيا سؤال‌هاي آزمون از محتواي موضوع مورد نظر يك نمونه‌ي خوب ارايه مي‌دهند؟

2-   آيا نمرات آزمون عملكرد فعلي يا آتي دانش‌آموزان را پيش‌بيني مي‌كنند؟

3-   آيا نمرات آزمون به مفاهيم نظري يا سازه‌هايي كه آزمون براي سنجش آن‌ها درست شده، مربوط است؟