تفکر غیر ارسطویی به نقد منصفانه که رویکردی در مطالعه ی ادیان است می تواند مدد برساند. به طور کلی دو نوع تفکر منطقی را می توان مقابل هم قرار داد. اگر چه بیش از سی نوع مدل منطقی وجود دارد اما این دو نوع در مقابل یکدیگرند منطق ارسطویی مبتنی بر جهانی سفید و سیاه است. دقت در این منطق حیرت آور است و خط کشی دقیق در آن مطرح است. زاده در مقاله ی مجموعه های فازی سری های فازی را مطرح می کند که صورت نوشتاری کلمه به زبان انگلیسی FUZZY است و به معنی درهم تنیدگی و پیچیدگی و تلفیق معنی دارد و با نسبیت راسلی و ابهام متفاوت است. ابهام دارد نسبیت هم دارد اما با نسبیت انیشتین یا ابهام راسلی متفاوت است. این تفکر ریاضی در دهه ی 60 بوجود آمد. منطق چند ارزشی لوکاسویچ بوده است. زاده این را مطرح نمود و در خاور دور استفاده ی زیادی از این منطق کردند و بعدها آمریکایی ها اهمیت آن را درگرفتند. زاده در دانشگاه کالیفرنیا سالها تدریس می کرد و این دانشگاه در رشته ی دکتر زاده جزء بهترین دانشگاههای جهان محسوب می شود. اگر چه مخالفت های زیادی با این سیک تفکر شد اما صبر و حوصله ی استاد نهایتا نتیجه داد و این منطق در جهان کاربردی شده و طرفداران زیادی پیدا کرده است. در منطق فازی مرزبندی دقیق و منظم از پدیده های جهان وجود ندارد. در این منطق مرزبندی دقیقی در جهان وجود ندارد رابطه ی بین اشیاء در جهان یک رابطه ی درهم تنیده است یعنی اشیاء از یکدیگر ممتاز متمایز و جدا نیستند. مثالی که در فازی وجود دارد این است که در صورتی که بتوان نقطه ی تبدیل یک سطح صاف به یک تپه را مشخص کرد جایزه ی زیادی می گیرید در غیر این صورت کشته می شوید. آیا کسی می تواند به جایزه ی بزرگ برسد. آیا فواصل در عالم مشخص است. مسلم است دقت در اندازه گیری می تواند تا بی نهایت ادامه یابد. من چاقم یا لاغر, محجب است یا غیر محجب، سکولار است یا قدسی و ... . هیچ کس نمی تواند این مرز را بسازد اما ارسطو سالیان متمادی این کار را می کرد و منطق وی خط کش مانند عمل می نمود اما مشخص است که این منطق سر سازگاری با جهان واقعی ندارد. در سری های زمانی تعلق به مجموعه از طریق توابع عضویت مشخص می شود. اگر نمره ی 18 تا 20 نمره ی ممتاز و عالی باشد در این صورت نمره ی پایان نامه ای که 999999/17 است چقدر متعلق به مجموعه ی عالی تعلق دارد. این چیزی است مانند تشکیک در فلسفه ی صدرایی. الهیات اسلامی الهیات فازی است. ابن عربی در فصوص الحکم در فتوحات دارد که اگر قایل به تنزیه بشی ناقصید. با تفکر فازی می توان جنبش ها را به صورت منصفانه نقد کرد. هم واجد صدق و اعتبارند و هم نیستند این یا آن نیست بلکه هر دوی آن است. می توان این منطق را در الهیات در عرفان، روانشناسی، مشاوره، حقوق و بسیاری از مقولات می توان آن را به عنوان یک روش و یک ایده ی فلسفی قابل طرح است. جامعه ی ما به دلیل بی اطلاعی از این منطق آسیب جدی دیده است.