متغیر ها وانواع انها

 

تعريف متغير : متغير عبارت است از ويژگي واحد مورد مشاهده. متغير كميتي است كه مي تواند از واحدي به واحد ديگر يا از يك شرايط مشاهده به شرايط ديگر مقادير مختلفي را اختيار كند. به بيان دقيق تر متغير نمادي است كه اعداد يا ارزش ها به آن منتسب مي شود.

 

انواع متغير: به طور كلي متغير ها را از نظر ماهيت مقاديري(حالت هايي) كه مي پذيرند مي توان به دو دسته تقسيم كرد:

1.متغير كيفي: متغير هاي كيفي را متغير هاي مقوله اي نيز مي نامند كه شامل حالت هاي گوناگون يك ويژگي است مانند جنسيت، مذهب؛ شغل و...

 

2. متغير كمي:متغير عهايي هستند كه براي اندازه گيري آنها مي توان اعداد را به وضعيت آزمودني وبر طبق قاعده اي معين منتسب كرد. اين گونه متغير ها به دو دسته تقسيم مي شوند:

 

 

الف: متغير كمي پيوسته: متغييري است كه بين دو مقدار متوالي آن، مقادير بي شماري وجود دارد مانند بهره هوشي، قد و وزن.

 

ب: متغير كمي گسسته: متغيري است كه بين هر دو مقدار متوالي آن نمي توان مقادير ديگري را پيدا نمود مانند: تعداد فرزندان.

 

 

 

تشخيص ونامگذاري متغيير ها:

 

در يك تحقيق علمي براي پاسخ دادن به سؤال تحقيق ويا آزمودن فرضيه ها، تشخيص متغير ها امري ضروري است. در ذيل به مهم ترين آنها اشاره مي نماييم:

 

1.      متغيير مستقل؛ منظور متغير هايي است كه بر ديگر متغيير ها تأثير مي گذارند

 

3.متغيير وابسته( تابع يا غير مستقل): منظور متغيير هايي است كه در جريان يك تحقيق،متأثر از متغير يا متغير هاي ديگرند.  مثلا" در يك تحقيق كه موضوع آن بررسي اشتغال زن در شهر تهران است، مي بينيم، تحصيل زن بر اشتغال او ونوع شغلش اثر مي گذارد، پس مي گوييم: تحصيل متغير مستقل است واشتغال متغير تابع مي باشد.

 

3.متغيير اسمي:برخي از متغير هاي اسمي فقط به دو قسمت قابل تقسيم اند مانند"جنس" كه مي تواند صرفا" به زن يا مرد تقسيم شود. اين نوع متغير ها را دو مقداري مي خوانند. پير يا جوان بودن، جمهوري خواه يا دموكرات بودن، نام ديگر اين متغيرها دو شقي است. علاوه بر آن متغير هاي اسميف چند مقداري يا چند ارزشي هم وجود دارند. زماني كه مذهب پاسخگويان در مقوله هاي اسلام، مسيحيت،يهوديت وغيره دسته بندي مي شود.

 

4. متغير هاي ترتيبي: اين نوع متغيررا محقق به دو يا چندين قسمت تقسيم كرده وآنها را رده بندي مي نمايد. مانند تحصيل براي مثال تحصيلات ابتدايي، متوسطه، عالي .

 

5. متغير كنترل :منظور متغيرهايي است كه چند متغير ديگر را تحت كنترل دارند،چون در يك تحقيق اثر تمام متغيرها را بر يكديگر نمي توان به طور همزمان مورد مطالعه قرار داد. بنابراين محقق اثر برخي از متغير ها را كنترل نموده، آن ها را خنثي مي كند.

 

 6. متغير تعديل كننده: متغير كمي يا كيفي است كه جهت يا ميزان رابطه­ي ميان متغيرهاي مستقل ووابسته را تحت تآثير قرار مي دهد.متغير تعديل كننده را مي توان متغير مستقل دوم نيز منظور داشت.

 

7. متغير تصنعي:متغير هاي تصنعي منظور برداري است كه در آن به اعضاء طبقه اي معين يك عدد دلبخواه وبه بقيه(يعني انهايي كه عضو طبقه معيني نيستند) يك عدد دلبخواه ديگر نسبت داده مي شود،براي مثال، در مورد جنس، مي توان به مردان عدديك وبه زنان عدد صفر داد."

http://www.refaheejtemaee.blogfa.com/post-9.aspx