روشهاي نمونه گيري
2-1-1- نمونه گيري تصادفي:
در این نوع نمونه گیری هر یک از اعضا ی جامعه تعریف شده شانس برابر و مستقلی برای قرار گرفتن در نمونه دارند ٬ منظور از مستقل بودن این است که انتخاب یک عضو به هیچ شکل در انتخاب سایر اعضای جامعه تاثیری ندارد. در این روش ابتدا فهرست اسامی تمامی اعضا را به دست آورده ٬ سپس به هر یک از آنها نمره ای اختصاص می دهیم و با استفاده از جدول اعداد تصادفی تعداد مورد نیاز را انتخاب می کنیم.
2-1-2- نمونه گيري طبقه بندي:
نمونهگیری طبقهبندی شده به این دلیل در انواع خاصی از آمارگیریها به کار میرود که آسانی درک نمونهگیری تصادفی ساده را با افزایش قابل توجهی در قابلیت اعتماد بالقوه ترکیب میکند. هرگاه بخواهیم برآوردهای جداگانهای از پارامترهای جامعه برای هر یک از زیرحوزهها در داخل کل جامعه به دست آوریم و علاوه بر آن بخواهیم مطمئن باشیم که نمونۀ ما نمایندۀ جامعه است استفاده از این فن راحت است. طبقه بندي، تكنيكي بسيار متداول است كه به دلائلي زياد انجام ميشود. عمده ترين اين دلايل به شرح زيرند:
ü اگر براي بعضي از زيرجامعههاي يك جامعه، دادهها و اطلاعاتي با دقت معلوم بخواهند، توصيه ميشود كه هر زيرجامعه، يك طبقه به حساب آيد.
ü سهولت اداره امور، هميشه بر طبقهبندي تأكيد خاص دارد. تشكيلاتي كه در يك كشور، مسئول انجام نمونهگيري براي ارائه نتايج به سازمانهاي ذيربط است در نواحي مختلف كشور واحدهاي مطبوع مختلفي دارد. كاركنان هر واحد درباره ويژگيهاي ناحيه خود اطلاعاتي دقيقتر از سايرين دارند و لذا اگر نمونهگيري در هر ناحيه به عنوان يك طبقه به صورتي مستقل از نواحي ديگر صورت گيرد با دقت بيشتري همراه است و به علاوه از لحاظ هزينه و سازماندهي كار نمونهگيري، تسهيلاتي بيشتر فراهم ميشود.
ü با طبقهبندي ميتوان دقت برآوردهاي صفت كل جامعه را كنترل كرد. ممكن است يك جامعه ناهمگن را هم به وسيله طبقه بندي به زيرجامعهها(طبقات) همگن تقسيم كرد. طبقه همگن بدين معناست كه اندازهها از واحدي به واحد ديگر تغيير كمي دارد و ميتوان در چنين طبقهاي با نمونهاي به حجم اندك برآورد دقيقي از صفت تحت بررسي تهيه كرد. برآوردهايي كه جداگانه در اين طبقات همگن تهيه ميشوند سرانجام تركيب شده و برآوردي دقيق براي صفت مورد نظر در كل جامعه فراهم مي شود.
نمونۀ تصادفی طبقهبندی شده یک برنامه نمونهگیری است که در آن جامعه به L
طبقه دو به دو ناسازگار و جامع طبقهبندی میشود، و یک نمونه تصادفی ساده متشکل از عنصر از داخل هر طبقه گرفته ميشود. نمونهگیری در داخل هر طبقه به طور مستقل اجرا ميشود. در واقع میتوانیم طرح نمونهگیری تصادفی ساده را به صورت L نمونهگيري تصادفي مجزا تصور کنیم. از نظر عملیاتی، نمو نۀ تصادفی طبقه بندی شده به همان طریق نمونۀ تصادفی ساده گرفته میشود ولی نمونهگیری در داخل هر طبقه به طور جداگانه و مستقل انجام میگیرد. اگر
معرف تعداد كل واحدها در هر
طبقه و
معرف تعداد واحدهای نمونهگیری انتخاب شده در داخل هر طبقه باشد، آنگاه، تعداد کل نمونههای تصادفی طبقه بندی شدۀ ممکن برابر خواهد بود با:
